De hand van god

In de Romeinse keizertijd werd het gebruikelijk een gestorven keizer te vergoddelijken. Ter herinnering aan deze ceremonie werd vaak in de beginjaren van de opvolger een munt geslagen. Op de voorzijde van deze 'consecratie-munten' werd de vergoddelijkte (divus) keizer afgebeeld, op de keerzijde doorgaans een adelaar, altaar of crematietoren. 

Deze consecratie-munt is geslagen na de dood van Constantijn de Grote (337). Het is een kleine koperen munt (follis) die op de voorzijde een gesluierde buste van Constantijn laat zien, op de keerzijde wordt Constantijn in een quadriga (vierspan) naar de hemel gebracht, waar de uitgestoken hand van God hem ontvangt. Op deze follis is dit prachtig te zien. Constantijn reikt zijn hand uit naar god. Op de voorzijde zijn de eerste twee letters DV (divus) goed te lezen.

Op de achterzijde staan nog de letters SMANS. Dit is het muntteken.

Nemausus

Deze munt staat al jaren heel hoog op mijn verlanglijstje!
Het is een historisch buitengewoon interessante munt. Samen met de afbeelding van een geketende krokodil met een bek vol tanden maakt dit een populair type, vooral in mooie staat.
De voorzijde van deze aantrekkelijke munt toont Augustus aan de rechterzijde rug aan rug met generaal Marcus Agrippa die het bevel had gevoerd tijdens de Slag om Actium in 31 v.Chr. Dat deze generaal samen met Augustus op de munt wordt afgebeeld geeft wel aan hoe groot de vriendschap tussen beiden geweest moet zijn!
Agrippa draagt hier een 'rostrale kroon', een hoofdbedekking in de vorm van een boeg van een schip bedoeld voor een commandant op zee. De eerste munten tonen Augustus blootshoofds, terwijl op latere munten, zoals deze, een lauwerkrans wordt toegevoegd.

De keerzijde toont Egypte in de vorm van een krokodil, geketend aan een palmboom met ​​de afgekorte stadsnaam COL NEM. De geketende krokodil staat voor het onderwerpen van Egypte aan het Romeinse rijk en het verslaan van Marcus Antonius en Cleopatra in de beroemde slag om Actium.

De letters COL NEM hebben betrekking op de kolonie in Nemausus, nu Nimes in Frankrijk, waar Romeinse soldaten die Augustus hadden gediend in de burgeroorlog tegen Marcus Antonius en Cleopatra, in alle rust konden genieten van hun pensioen.

De laatste serie van deze munten, waaronder ook dit exemplaar heeft de letter P onder de kinnen van beide heren staan. Pater Patriae (PP) is een titel die voor het eerst werd toegekend aan Augustus in 2 v.Chr. Dit betekent dat deze munt na deze datum geslagen moet zijn.

Tot slot staan op de voorzijde onder elkaar de letters IMP en DIVI F. Dit betekent de imperator (Augustus) als zoon (Filius) van de goddelijke (DIVI) Julius Caesar.

Hieronder nog een tekening van deze munt. Op deze tekening kun je goed zien hoe de munt er uit ziet zonder slijtage....

Nero en Zeus

Dit is een tetradrachme (kortaf: tet) van Nero met de god Zeus op de keerzijde. Dit is niet mijn eerste tet, ik heb er al een paar verzameld door de jaren heen. Ik ben dol op deze dikke zilveren munten. De munt is geslagen in Alexandria in Egypte (in die tijd een provincie van het Romeinse rijk.....).
Ik merk dat het verzamelen van tets steeds populairder wordt, ook al omdat er op de keerzijde soms afbeeldingen staan die niet makkelijk te vinden zijn op Romeinse munten, of die zeer kostbaar zijn.....
Een voorbeeld hiervan is de tet met Poppaea op de keerzijde. Dit was een van de vrouwen van Nero. Volgens de verhalen stierf zij met haar ongeboren kind omdat Nero haar in de buik had getrapt. Elders op deze blog is dit muntje te vinden.

Fonteius en de mythologie

De familie Fonteia was een ‘plebejer’ (burger) familie in Rome, leden van deze familie worden voor het eerst vermeld tegen het einde van de derde eeuw voor Christus. Cicero vermeldt dat de Fonteii oorspronkelijk afkomstig waren uit Tusculum (in Italië). Het was daar een van de meest vooraanstaande families.

De Fonteii beweerden afstammelingen te zijn van Fontus, de zoon van de god Janus uit de Romeinse mythologie. Op deze prachtige munt van Gaius Fonteius is het tweekoppige hoofd van Janus goed te zien. Met deze munt wordt dus naar de (goddelijke) afkomst van deze familie verwezen.

Aangezien Janus in latere tijden altijd met een baard wordt afgebeeld, wordt ook wel beweerd dat de twee hoofden verwijzen naar de Dioscuri, die op Tusculum met speciale eer werden aanbeden.

De galei op de keerzijde van deze bijzondere munt is een verwijzing naar Telegonus uit de Griekse mythologie. Hij zou de grondlegger van Tusculum zijn geweest, de geliefde stad van de familie Fonteia.
De galei wordt mooi afgebeeld met een stuurman en drie roeiers.

Domitianus op een voetstuk

Een aardig muntje van keizer Domitianus. Op de keerzijde de godin Minerva met onvermijdelijke uil. Minerva staat op een rostrale kolom, dit is een kolom dat werd opgericht ter nagedachtenis aan een overwinning in een militaire strijd op zee. De rostra, boegen of ramstevens van gevangen genomen schepen, werden op deze kolommen gemonteerd. Je kan deze ramsteven goed zien op het muntje.

Alle wegen leiden naar Rome

De Romeinen deden enorme investeringen in hun wegennet, dat uiteindelijk meer dan 80.000 (!) kilometer lang was. Veel van deze wegen kwamen Rome binnen waar de uitdrukking "alle wegen leiden naar Rome" vandaan komt.

De wegen hebben ongetwijfeld bijgedragen aan de enorme groei van het Romeinse rijk. Soldaten konden snel verplaatst worden, goederen konden makkelijk worden aangevoerd.

Omdat deze wegen technische hoogstandjes waren en een groot beslag legden op de financiële middelen van het rijk was het niet verwonderlijk dat de aanleg van wegen ook op munten verscheen.

Op deze denarius 'viert' keizer Trajanus zijn Via Traiana. De weg werd in 109 n. Chr. gebouwd als uitbreiding van de Via Appia dat Beneventum (Benevento), en Brundisium (Brindisi) met elkaar verbond via een snellere route. Brundisum was een strategisch belangrijke haven voor het Oosten.
Ter nagedachtenis aan de bouw van de Via Traiana werd de Boog van Trajanus in Beneventum opgericht.

Op de achterzijde van deze fraaie munt wordt een godin met wiel afgebeeld als de personificatie van de snelweg Via Traiana. In de afsnede (onder de godin) staan ook de letters VIA TRAIANA.

Hieronder nog een kaartje met daarop de Via Appia (groene lijn) en Via Traiana (rode lijn).

Otho, keizer voor drie maanden

Otho was een Romeins keizer van 15 januari tot 17 april van het jaar 69.
Niet zo lang dus!

In de jaren 50 was Otho bevriend met Nero en pochte over de bijzondere charmes van zijn vrouw Poppaea. Dit leidde er echter toe dat Nero zijn vrouw als maîtresse nam, en later als zijn tweede vrouw. Ik heb een aardig muntje (een tetradrachme uit Alexandria) van Poppaea in mijn verzameling.

Otho kwam aan de macht door een coup te plegen tegen zijn voorganger, Galba. Hij kocht voor grote geldbedragen de Praetoriaanse garde om. Galba werd door zijn eigen lijfwacht vermoord. Het werd een bloedbad waarbij talloze mensen, zowel aanhangers van Galba als onschuldige burgers, vermoord werden. Te midden van alle verwarring en angst voor de oprukkende legers, had de Senaat weinig andere keus dan Otho uit te roepen tot nieuwe keizer.

Otho hield het slecht drie maanden uit voordat zijn (onervaren) legers in de pan werden gehakt door de troepen van Vitellius. Ongeveer 40.000 soldaten sneuvelden. Dit gebeurde op 14 april 69. Deze slag staat bekend als de eerste slag bij Bedriacum. Toen Otho de omvang van de nederlaag zag, was hij zo aangeslagen dat hij besloot zich het leven te benemen om verder bloedvergieten te voorkomen. Op 17 april 69 pleegde hij zelfmoord.
Op deze denarius is goed te zien dat Otho een pruik droeg. Ik heb het muntje in deze staat gekocht. De munt was gebroken en weer netjes gerepareerd. Daardoor heb ik deze denarius voor een fractie van de prijs kunnen kopen. Denarii van Otho zijn redelijk zeldzaam en dus duur !