Een keizer die ik eigenlijk niet verzamel, Elagabalus, maar ik was gefascineerd door dit prachtige portret van deze merkwaardige jonge keizer, die uit Syrië afkomstig was.
Over deze keizer doen allerlei bijzondere verhalen de ronde. Zo beweerde Cassius Dio dat hij zich als prostituee zou hebben uitgegeven in taveernes, bordelen en zelfs in het paleis. Hij zou make-up en damespruiken hebben gedragen. Andere verhalen vertellen dat hij een verzameling spinnenwebben zou hebben gehad, en dat hij loterijen hield waarbij men de meest bizarre dingen kon winnen. En zo kan ik nog even doorgaan. Veel verhalen zijn vast niet betrouwbaar, en houden vermoedelijk verband met zijn nogal zonderlinge geloofspraktijken.
Aanbidding van de zonnegod
De keizer hoopte de Syrische zonnegod 'El Gebal' tot de status van Romeinse oppergod te kunnen verheffen, onder de naam Sol Invictus, de onoverwinnelijke zon. Om hogepriester van dit nieuwe geloof te kunnen worden besneed de keizer zichzelf. Er kwam ook een Elagabalium, een tempel voor deze zonnegod. Senatoren moesten toezien hoe hij rond het altaar van de zonnegod danste en elke midzomer een groot feest ter ere van El Gebal hield, waarbij hij voedsel liet uitdelen aan het volk, dat hier uiteraard zeer blij mee was. Eén keer liet hij tijdens dit feest de heilige zwarte steen van Emesa rondrijden op een strijdwagen zonder berijder, zodat het leek alsof de steen zelf reed. Elagabalus zelf liep voor de wagen uit, met zijn gezicht ernaartoe terwijl hij de teugels hield. Elagabalus trouwde zelfs met een Vestaalse Maagd omdat hij meende dat zo'n huwelijk goddelijke kinderen zou voortbrengen. Voor de Romeinse godsdienst was dit heiligschennis, want Vestaalse Maagden hoorden ook daadwerkelijk maagd te blijven.
Uiteindelijk gebeurde het onvermijdelijke, en werd hij vermoord door de Pretoriaanse garde.
Op de achterzijde van deze denarius staat de keizer zelf. In hoedanigheid van priester brengt hij een offer aan de zonnegod El Gebal.
Opnieuw een denarius van het Flavische geslacht. Een van mijn favorieten in mijn collectie munten van deze keizers!
Deze historisch interessante munt is geslagen door keizer Titus ter ere van zijn overleden vader, de beroemde keizer Vespasianus. Met deze munt wordt de triomftocht in Rome herdacht (het 10 jarig jubileum) na de herovering van Judea. In het jaar 70 viel Jeruzalem. De munt is daarom rond 80/81 geslagen. Op de voorzijde staat de vergoddelijkte Vespasianus (DIVVS AVGVSTVS VESPASIANVS). De vierspan op de achterzijde trekt een zogenaamde 'tensa', dit is een wagen in de vorm van een tempel. In deze tensa werden de goddelijke voorwerpen in een processie naar de spelen in het Circus gereden.
Weer een stoere Nero, ditmaal een as, met een mooi plaatje van de godin Victoria op de achterzijde van de munt. Munten van Nero zijn en blijven voor mij favoriet met al die mooi gesneden prachtige afbeeldingen. Helaas ben ik niet de enige, en zie ik de prijzen van deze keizer alleen maar omhoog gaan.
Vicotoria draagt een schild met daarop de letters SPQR. Dit is de afkorting van het Latijnse Senatus Populusque Romanus, "De Senaat en het Volk van Rome".
De munt heeft een klein deukje (zie het 'zonnetje' boven Victoria), maar dit doet niets af aan de charme....
Een gedetailleerde denarius van de beroemde keizer Nero. Op de voorzijde van deze denarius is het hoofd van Nero met lauwerkrans afgebeeld. Op de achterzijde staat de Romeinse God Jupiter. Wat deze munt bijzonder maakt is dat hij waarschijnlijk geslagen is ter ere van Jupiter omdat Nero geloofde dat deze god (IVPPITER) hem had beschermd (CVSTOS) tegen een aanslag op zijn leven (in 64 - 65 n.Chr.)
Over de munten
Ik heb een zwak voor de munten van deze keizer. Ze worden algemeen beschouwd als een artistiek hoogtepunt uit de Romeinse tijd en zijn een uitstekend voorbeeld van de klassieke Romeinse kunst. Nero heeft een grote verscheidenheid aan munten laten slaan in brons, messing, zilver en goud. De verzamelaar zal snel ontdekken dat de denarii van Nero beter betaalbaar zijn dan die van zijn directe voorgangers (Claudius en Caligula). Dat komt naar alle waarschijnlijkheid omdat Nero heeft gesleuteld aan het zilvergehalte van de denarius, zodat hij zijn soldaten kon betalen met een ‘goedkopere’ munt. Het duurde niet lang of slimme kooplui kregen dit door. De zilveren munten van voorgangers werden opgepot en omgesmolten waardoor er een tekort aan denarii dreigde te ontstaan. Hierdoor werd Nero gedwongen om miljoenen nieuwe munten uit te geven. De sestertiën, dupondii en assen van Nero .
Over de keizer
Nero werd keizer na het overlijden van Claudius. Claudius werd vermoedelijk door de moeder van Nero (Agrippina) vermoord. Gedurende de eerste vijf jaar van Nero's bewind was sprake van een goed en mild beleid, mede onder invloed van zijn opvoeder Seneca en de praefectus praetorio Burrus.De keizer wijdde zich met overgave aan muziek, dicht-, schilder- en bouwkunst. De mogelijke troonpretendent Britannicus (zoon van Claudius) en zijn moeder Agrippina werden door Nero omgebracht.
Het optreden van Nero als wagenmenner en citerzanger, eerst in besloten kring, daarna in het openbaar in Napels en Rome,maakte hem niet populair bij de Romeinen. Zijn buitensporige gedrag en ijdelheid vergrootten zijn impopulariteit. De catastrofale brand van Rome, die leidde tot de eerste systematische christenvervolging en gevolgd werd door een wederopbouw en de aanleg van de kolossale Domus Aurea, deed nog verder afbreuk aan de naam van de keizer. Er werd zelfs gezegd dat hij de brandstichter was. Nero overleefde een aanslag en liet alle potentiële vijanden oppakken en ombrengen, waaronder ook zijn oud-leraar Seneca.Toen de praetorianen zich aan de zijde van Galba schaarden en de senaat Nero tot staatsvijand verklaarde, vluchtte hij naar een villa buiten de stad, waar hij zelfmoord pleegde. De Julisch-Claudische dynastie was ten einde gekomen.
Een denarius uit de tijd van de republiek. Ik verzamel vooral munten uit de tijd van de Romeinse keizers, maar ik kan een aantal argumenten aanvoeren waarom ik deze munt toch heb aangeschaft. In willekeurige volgorde:
(1) de historische link met de (nog steeds) prachtige stad Petra
Op de voorzijde van de munt wordt de knielende koning Aretas afgebeeld. Aretas was koning van de Nabateeërs. Dit volk leefde in het Midden-Oosten. Hun koninkrijk besloeg delen van het huidige Jordanië, Syrië, Saoedi-Arabië en Israël. Zij dreven handel via de verschillende karavaanroutes. De hoofdstad van de Nabateeërs was de stad Petra.
(2) de historische link met Jeruzalem
Op enig moment was er ruzie aan het hof van Jeruzalem. Na de dood van koningin Salome Alexandra (67 v.Chr.) was er onenigheid over haar opvolging.
De twee zonen maakten ruzie over de troon. Een van de broers, Hyrcanus, koos de stad Petra als ballingsoord en vroeg koning Aretas steun om te vechten tegen zijn broer Aristobulus. Samen begonnen zij een beleg van Jeruzalem.
(3) de historische link met de beroemde Pompeius Magnus
De Romeinen bemoeiden zich met de ruzie om hun invloed te vergroten in het gebied. In de zomer van 63 v.Chr. veroverde de beroemde militaire en politieke leider Pompeius de stad Jeruzalem. Hij liet Scaurus in Syrië achter als proquaestore propraetore (gouverneur). Op bevel van Pompeius trokken de Romeinen in 62 v.Chr. op naar Petra. Scaurus leidde deze campagne. Koning Aretas besloot om eieren voor zijn geld te kiezen en betaalde 300 talenten om de vrede te bewaren. Scaurus liet ter gelegenheid hiervan deze denarius slaan met koning Aretas geknield naast zijn kameel.
(4) de staat van de munt
De munt vertoont weliswaar slijtage, maar veel details op de voor- en achterzijde van de munt zijn nog goed zichtbaar.
(5) de getoonde dieren op de munt
Het afbeelden van dieren op munten heeft voor mij vaak een toegevoegde waarde. De kameel (of dromedaris ?) op de voorzijde vind ik prachtig, maar ook de quadriga (aangevoerd door de god Jupiter) is mooi afgebeeld. Het blijft verbazingwekkend hoe de stempelsnijders uit die tijd er in slaagden om een complete quadriga (vierspan) op zo'n klein muntje te krijgen.
Opnieuw een voorbeeld van een as met het portret van Augustus, dat is uitgegeven tijdens het regime van keizer Tiberius.
De keerzijde is interessant. Een bliksemschicht tussen de twee grote letters S C (Senatus Consulto = bij senaatbesluit). De bliksem (Latijn: fulmen) werd in de Romeinse tijd gezien als het wapen van de god Jupiter. Augustus was inmiddels net als Jupiter een godheid geworden (Divvs) en wellicht ook uitgerust met dit machtige wapen van de goden......
Een van mijn mooiere munten, een as met de afbeelding van de vergoddelijkte keizer Augustus op de voorzijde, uitgegeven door zijn opvolger, keizer Tiberius. In het omschrift op de voorzijde wordt de vergoddelijking vermeld met de Latijnse woorden "divvs", letterlijk: onder de goden opgenomen. Augustus was een van de keizers die na zijn dood door de senaat werd verheven tot de goden.
Op de keerzijde het altaar dat keizer Tiberius liet oprichting op het Campus Martius (het Marsveld) in Rome ter nagedachtenis van Augustus.
Tiberius liet tijdens zijn heerschappij veel munten slaan ter nagedachtenis van zijn stiefvader. Natuurlijk was dit uit eerbetoon, maar dit zal ongetwijfeld ook uit eigen belang zijn geweest, omdat hij mocht hopen dat de populariteit van zijn stiefvader ook ook hem zou afstralen, hetgeen zijn machtspositie zou versterken. Overigens heeft Tiberius nooit de populariteit van zijn stiefvader kunnen evenaren.
