maandag 27 december 2021

De billijke keizer Nerva


Gewoon een aardig muntje van keizer Nerva met de bekende, markante neus. Het is een denarius, mijn tweede van deze keizer. De munt was voor een zacht prijsje te koop, en aangezien munten van deze keizer in het algemeen niet zo goedkoop zijn, kon ik het niet laten en heb ik op de koopknop gedrukt.

Wellicht aardig om nog iets over de afbeelding op de keerzijde te vertellen. Dit is een afbeelding van Aequitas (de naam is goed af te lezen op het muntje). 
Aequitas was een personificatie van de billijkheid, dat volgens de volksovertuiging van de Romeinen bij de rechtspraak van toepassing moest zijn naast het strenge recht. In de latere tijd van de Romeinse godsdienst werd Aequitas tot een godin van de eerlijke handel en eerlijke handelaars gemaakt.

Ze wordt voorgesteld met een cornucopia, die de weelde afkomstig uit handel voorstelt, en een weegschaal die billijkheid en eerlijkheid representeert. Gedurende de keizertijd werd Aequitas soms aanbeden als een kwaliteit van de keizer onder de naam 'Aequitas August', zo ook op deze munt!

zaterdag 4 december 2021

Hadrianus en de krokodil


Een veel voorkomende voorstelling op de drachme uit Alexandria, Nilus, de personificatie van de Nijl, die achterover leunt met een krokodil naast hem. Hij houdt suikerruit en de hoorn des overvloeds (cornucopia) vast.
Ik vind het aardig dat ik na eerdere Egyptische iconen, de vuurtoren van Alexandria en de Sphinx, nu ook de Nijl aan dit lijstje van bekende Egyptische symbolen kan toevoegen. 

Op de voorzijde is het hoofd van keizer Hadrianus zichtbaar. Hadrianus had een band met Egypte en de Nijl door zijn reizen, maar verloor ook zijn geliefde Antinoüs aan de Nijl. Toen Antinoüs op 19-jarige leeftijd verdronk in de Nijl, was de keizer in diepe rouw. Ter ere van zijn geliefde liet hij een complete stad bouwen aan de Nijl in Egypte, die hij naar hem vernoemde: Antinoöpolis.

De munt is geslagen in het jaar 18, dit zijn de letters LIH. L is de regering van Hadrianus en I en H zijn de Griekse letters voor 18. De letters zijn op de achterzijde heel vaag te zien, links naast Nilus.

zondag 28 november 2021

Hadrianus en de slang


Wederom een munt (tetradrachme) met een mix van Rome en Egypte. De keizer op de voorzijde is Hadrianus. 

De slang op de keerzijde van deze fascinerende munt is Agathodaemon, dit is een beschermgeest. Hij komt pas op in de Romeinse tijd en wordt beschouwd als een goede geest die het huis beschermt en zorgt voor vruchtbaar land. De slang draagt de dubbele kroon van Boven- en Beneden Egypte (pschent). Links van de slang zie je een caduceus (magische staf) en rechts staan maïsstengels als teken van vruchtbaar land. 

De vrouwelijke tegenhanger van deze slang is Uraeus, de beschermende cobra (Wadjet in het Oude Egypte). Zij is al veel langer bekend in het Oude Egypte, als symbool en beschermgodin van Neder-Egypte. 

De Romeinse muntslag in Egypte heeft een bepaalde manier van dateren. Het regeringsjaar van de keizer werd aangeduid met een L en dan een Griekse letter om het getal aan te duiden. Op de keerzijde van deze munt staat links van de slang de letter L en rechts de letter E. Dit is het jaar 5 van de regering van Hadrianus.

maandag 15 november 2021

Hadrianus en de Sfinx


Hier ben ik blij mee. Nadat ik eerst een mooie drachme heb kunnen bemachtigen met de vuurtoren (Pharos) van Alexandria heb ik opnieuw een drachme uit Alexandria kunnen vinden met een fraaie Egyptische voorstelling! 

Het mag duidelijk zijn dat de Egyptische voorstelling op de keerzijde van deze drachme een Sfinx voorstelt. De Sfinx heeft een menselijk vrouwenhoofd, het lichaam van een leeuw en vleugels. De rechtervoorpoot rust op een wiel. Verder draagt de Sfinx lange oorringen en een kroon, dit is de kroon van Kalathos.

De Romeinse muntslag in Egypte heeft een bepaalde manier van dateren. Het regeringsjaar van de keizer werd aangeduid met een L en dan een Griekse letter om het getal aan te duiden.
 
Op de keerzijde van deze munt staat links van de Sfinx de letter L en rechts de letters I en H. Dit is het jaar 18 van de regering van Hadrianus.


zaterdag 23 oktober 2021

De standaarddrager


Ik had nog geen denarius van Caracalla als keizer. Deze munt trok mij aan vanwege de standaarddrager op de keerzijde die achter de keizer staat. Een mooi militair plaatje! De letters PROFECTIO AVG staan voor het vertrek van de keizer die in 2013 op campagne ging tegen de Germanen.

Op de voorzijde van de munt staat ANTONINVS PIVS AVG BRIT (BRIT voor overwinningen in Groot-Brittannië). Op latere munten verving hij "BRIT" door "GERM" in de titel op de voorzijde, waarmee hij de overwinning op de Germanen claimde. 

Een standaarddrager was een man in het Romeinse leger die een van de standaards mocht dragen. Deze dienden als verzamelpunt en het was ook een herkenningsteken in veldslagen. Deze symbolen waren heel belangrijk in het Romeins leger. De standaarddragers gingen pas op stap als het volledig legioen een kamp verliet. Een standaard was een ereteken van Rome: het had een grote waarde en het was een ramp als er een standaard verloren ging.

Als er een standaard verloren ging deed het Romeinse leger er alles aan om het terug te winnen. Zo maakte het Romeinse leger een tocht door Duitsland om de standaards terug te veroveren die ze verloren hadden in de slag bij het Teutoburgerwoud (9 n.Chr.).

De standaards werden gedragen door jongere mannen. Meestal waren ze licht bewapend of zelfs onbewapend. Velen stierven op het slagveld. Het was voor een standaarddrager een hele eer dit te mogen doen. De belangrijkste standaard is de aquila (arend). Deze wordt gedragen door de aquilifer.

Pharos


Op het eerste gezicht lijkt dit een matig interessante munt te zijn, flink versleten met een nauwelijks zichtbaar hoofd van een keizer (?) en een onduidelijk afbeelding op de achterzijde. Toch ben ik heel blij met deze munt en ik zal uitleggen waarom.

Naast mijn interesse in de Romeinse tijd heb ik ook een passie voor de Egyptische oudheid. Op deze munt komen Rome en Egypte prachtig samen.
Het hoofd op de voorzijde is van keizer Antoninus Pius, die in een relatief rustige periode het Romeinse rijk bestierde. Echter, deze munt is niet geslagen in Rome, maar in Egypte. In de tijd van deze keizer hadden de Romeinen het voor het zeggen in Egypte. Deze munt is geslagen in Alexandria (het huidige Alexandrië). 

Als je de keerzijde goed bekijkt zie je helemaal links een figuur die een zeil vasthoudt met beide handen en daarmee naar rechts zeilt. Dit is de godin Isis, één van de belangrijkste godinnen van de Egyptische mythologie. Zij houdt een zeil vast zodat de schepen veilig naar de haven zouden varen. En rechts staat wat ooit een wereldwonder was, namelijk de vuurtoren van Alexandria die op het eiland Pharos stond. Dit type werd geslagen van Caracalla tot Marcus Aurelius.

Hieronder een mooi plaatje van hoe de vuurtoren er ongeveer uitgezien moet hebben


Op mijn munt wordt de vuurtoren schetsmatig aangegeven. Als je goed kijkt zie je dat de vuurtoren op mijn munt is opgebouwd uit drie lagen. Een schuin oplopende basis met een paar openingen, daarop een massief ogende verdieping en bovenaan de smallere baken. Op dit baken staat nog een beeld, vermoedelijk van de zonnegod Helios. Dit beeld is op mijn munt niet te zien. Wat nog wel te zien is, is links van het baken een figuur, vermoedelijk een triton. Dit is een soort koning van de zee. Dit beeld staat ook aan de rechterzijde, op mijn munt is dit niet (goed) te zien.

De munt is een drachme, een grote en zware munt met mooi patina.

Hieronder nog een tekening van de achterzijde van de munt voor meer details.



woensdag 20 oktober 2021

Pegasus


Dit is mijn tweede muntje uit de bijzondere ZOO-serie van keizer Gallienus. Wederom een fabeldier. Deze keer een mythologisch paard met vleugels, Pegasus geheten. Elders op mijn blog kun je van alles lezen over deze muntenserie van Gallienus.

Ook op deze munt wordt de keizer beschermd door een god. Ditmaal is het de zonnegod Sol Invictus die de keizer (augustus) moet beschermen (conservatori). Zie de letters SOLI CONS AUG op de keerzijde van de munt. 

De letter van de officina (werkplaats) is op mijn muntje helaas niet te zien. Het is de Griekse letter A = Alpha. Dus is dit muntje geslagen in de eerste officina.

Ik wil graag de zes fabeldieren uit deze serie compleet hebben. Ik heb er nu twee. Nog vier te gaan……